Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Mousso-envelado-coumuno
Encalypta vulgaris
Encalyptaceae
Nom en français : Éteignoir commun.
Descripcioun :Aquelo mousso, dóu gènre Encalypta, trachis sus roco cauquiero. Es uno pichoto mousso auto de 0,5 à 2 cm que fai facilamen d'espouroufite. Se recounèis à soun boursoun cubert d'un tapadou que douno d'èr à un amoussadou de bougìo (coume lis àutri Encalypta) e à soun peristome simple.
Usanço :La fueio que s'acabo rapidamen en un benc, l'urno lisco e la sedo roso permeton de la destria dis àutris Encalypta. Fai ges de proupagulo au contro de Encalypta streptocarpa.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,5 à 2 cm
Fueio : 2 à 3,5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Encalypta
Famiho : Encalyptaceae
Ordre : Encalyptales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,2 à 1 cm
Ø (o loungour) flour : Ges o rudimentàri
Flourido : Printèms
- Febrié à mai Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun
Liò : Roco
- Muraio
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Encalypta vulgaris Hedw., 1801